De meerwaarde van een integrale kijk op risico’s
04 december 2017
Bedrijven kijken secuur naar hun risico’s – zij willen immers schade voorkomen aan het bedrijfsresultaat en de continuïteit van de organisatie niet in gevaar brengen. Helaas bekijken bestuurders verschillende risico’s vaak geïsoleerd van elkaar. Een integrale benadering levert directe en indirecte besparingen en een hoger veiligheidsniveau op, concluderen Ania Polak, insurance broker in Warschau en Leszek Golachowski van Riskonet Poland in deze duo-blog.
Leszek: “Wij komen bij tal van bedrijven over de vloer, ikzelf hoofdzakelijk in Polen en mijn Riskonet-collega’s ook in talloze andere landen. Als wij naar het risicoperspectief kijken – in het kader van onze opdrachten – dan kunnen we vaststellen dat bedrijven en instellingen zich in de loop van de jaren meer bewust zijn geworden van de risico’s waar hun organisaties mee te maken hebben. Het valt ons daarbij ook op dat de welbegrepen risico’s los van elkaar worden beoordeeld. Financiële risico’s vallen onder de financiële afdelingen, letselschade risico’s bij de Health, Safety & Environment verantwoordelijken. En zo voort.”
Risico’s in silo’s
Ania: “Dat is een herkenbaar beeld, wij zien dat ook aan verzekeringszijde. Organisaties managen hun risico’s in silo’s, afdeling voor afdeling. Niet per se omdat managers de kennis niet willen delen en anderen niet willen laten meekijken. Het is zo gegroeid en georganiseerd. Wie in zo’n organisatie het totaalplaatje zichtbaar wil maken, moet door wat grenzen heen. Ik ben er echter van overtuigd dat het scheppen van een breder perspectief op de bedrijfsrisico’s meer inzicht en overzicht geeft – en kans op een beter, meer afgewogen risicobeleid.”
Leszek: “De organisatie in silo’s, geïsoleerd van elkaar, is goed te verklaren. De kijk op risico’s kan immers per bedrijf zeer verschillen, mede afhankelijk van de aard van de activiteiten. Een productiebedrijf dat met gevaarlijke stoffen werkt, heeft te maken met andere risico’s dan een handelsorganisatie die producten inkoopt en verkoopt in landen binnen en buiten de EU. Bij het productiebedrijf heeft men – terecht – veel aandacht voor de brandverzekering en voor maatregelen die het in samenspraak met de verzekeraar neemt om risico’s te beheersen of verkleinen. In de handelsorganisatie zal men er weliswaar voor zorgen dat er een brandverzekering is voor het kantoor en de goederen, maar kan met name iets worden gewonnen met een goede verzekering tegen valuta en wisselkoersverschillen.
Logischerwijs is er vaak ook veel aandacht voor alle wettelijke voorschriften. Die zijn er veelal alleen om schade aan om schade aan ‘anderen’ zoals buren, het milieu en de medewerkers te voorkomen.”
Interactie en samenhang
Ania: “De bedrijven die ik ken, begrijpen en managen hun risico’s op financieel gebied, op het gebied van IT-security, aansprakelijkheden en zeker ook brand en andere risico’s. Maar dat gebeurt veelal door de managers die voor dat specifieke terrein verantwoordelijk zijn. Wie al deze risico’s geïsoleerd bekijkt, mist de interactie en de samenhang tussen zaken die elkaar beïnvloeden. En die mist vervolgens ook de mogelijkheden voor geïntegreerde oplossingen. Integraal risk management staat in veel bedrijven nog in de kinderschoenen, maar de potentie is groot.”
“Integraal risk management staat in veel bedrijven nog in de kinderschoenen, maar de potentie is groot”
Ania Polak
Leszek: “Als Riskonet zijn wij betrokken bij het risicobeleid bij bedrijven, voornamelijk in het technische spectrum. En hoewel wij goede resultaten behalen, zijn er toch kansen op ‘gaps’, omdat organisaties zelden het hele plaatje in beeld hebben. Wie werk maakt van de integrale aanpak, kan stuiten op risico’s die tot dusver niet voldoende zijn onderkend. Wij zien soms dat activiteiten in de loop van de jaren gegroeid zijn, met navenant meer kans op schade. Behalve dit soort grijze vlekken, zien we ook vaak overlap. Activiteiten die sterk verband houden met elkaar en die met twee ‘petten’ op zijn beoordeeld – met ondoelmatig risicomanagement en soms ook dubbele kosten tot gevolg.”
Begin met integraal risicomanagement
Ania: “Als je het zo bekijkt, laten bestuurders en managers veel voordelen liggen. Ik realiseer mij ook dat het lastig kan zijn om in een organisatie een begin te maken met integraal risicomanagement, zeker als de organisatie niet groot genoeg is om er een functie voor in te richten. Maar het begint bij het delen van informatie binnen bedrijfsonderdelen. De beslissing in het ene onderdeel om te investeren in maatregelen die risico’s of schade beperken, komt misschien in een ander licht te staan als je tegelijk ook naar andere investeringen kijkt.”
Leszek: “Ik merk dat bedrijven klaar zijn om risk management verder te professionaliseren. Er is geen eenvoudige, algemene standaard aanpak om het hele risicoplaatje – de ‘integrated risks’ van een bedrijf – in beeld te brengen. Een ‘zero measurement’ heeft mijns inziens om te beginnen commitment nodig aan de top van de organisatie. Verder zal er input moeten komen van ‘eigenaren’ in de organisatie, van financiële mensen tot HSE-verantwoordelijken. Een workshop kan zicht geven op het volledige plaatje. Daar worden de raakvlakken zichtbaar, maar zeker ook de grijze vlekken en de overlap. Van daaruit ligt de weg open naar een werkelijk integrale kijk op risk management, boven de silo’s uit. Het is misschien niet voor elke organisatie weggelegd om een dergelijk traject te starten. Maar een goed gesprek over wat zo’n integrale kijk op risk management kan doen, brengt het perspectief goed in beeld.”
