Klimaatverandering: zijn we straks nog verzekerd?

Een gezelschap uit de risk & insurance managers community in ons land nam onlangs tijdens het NARIM congres deel aan een discussie over deze vragen. Als de sessie iets duidelijk maakte, dan was het wel dat de deelnemers de ontwikkeling allemaal herkennen. En allemaal zien ze dat natuurgerelateerde risico’s en schade het risk management métier complexer maken.

Elke landbouwer weet dat de natuur grillig kan zijn. Een storm kan een oogst verwoesten, zware regenval, hagel of juiste extreme droogte kan in de agrarische sector een ongekende schadepost veroorzaken. Overstromingen in het rivierengebied bedreigen huizen en bedrijven; schade-afdelingen bij verzekeraars draaiden overuren omdat particulieren en ondernemers ‘natte voeten’ hadden gekregen. Je zult maar een distributiecentrum hebben in het enkele jaren geleden zo getroffen Beneden-Leeuwen aan de Waal – hoe zal je verzekeraar aankijken tegen het verzekeren van overstromingsschade?

Het zijn verschijnselen die met de opwarming van de aarde, de stijging van de zeespiegel en de verandering van klimaat steeds frequenter gaan voorkomen. En als verzekeraars steeds vaker en meer moeten uitkeren, dan heeft dat gevolgen voor hun bereidheid risico’s te verzekeren. Dat verandert het risicolandschap, de benadering van natuurgerelateerde risico’s door verzekeraars en uiteraard ook het risk management in het bedrijfsleven. Maar zijn natuurgerelateerde schades (al dan niet veroorzaakt door klimaatverandering) dan straks onverzekerbaar?

Wij merken in onze adviespraktijk dat het aantal vragen om analyse van natuurgerelateerde risico’s groeit. Vooral uit de hoek van banken en investeerders groeit de behoefte aan inzicht en overzicht. Bij verzekeringen gelden meestal limieten voor schade veroorzaakt door natuurgeweld. Afhankelijk van de aard van een locatie, de plaats en het calamiteiten scenario kunnen die limieten worden overschreden en kan een ondernemer met een onverzekekerde schade blijven zitten.

Voor verzekeraars zijn de limieten zeker begrijpelijk, omdat er bij natuurgerelateerde schade vaak sprake is van accumulatie; een combinatie van schades bij verschillende klanten. Verzekeraars zijn beducht zijn voor accumulatie, want dan komt hun financiële draagkracht in het gedrang. Ze zijn dan geneigd tot voorzichtigheid.

In het algemeen kan je zeggen dat zulke ‘natuurlijke events’ nog steeds goed verzekerbaar zijn, maar dat de limieten intussen wel steeds scherper worden. Verzekeraars zijn op hun hoede voor accumulatierisico’s en stellen meer vragen.

De informatiebehoefte bij verzekeraars groeit en investeerders en asset managers bij ondernemingen moeten daar in mee. De informatieverschaffing aan verzekeraars over objecten, activiteiten, risico’s en mogelijke schades wordt steeds belangrijker. Wat is de ‘kans en omvang’ als we het hebben over bijvoorbeeld overstromingen of bosbranden die mogelijk huizen en bedrijven bedreigen?

Dat zal druk leggen op de risk en asset managers bij organisaties. Ze moeten aan de bak! De verzekeraar zegt: we willen meer van je weten. Over je object, over de dingen die je hebt ondernomen om schade te voorkomen en te beperken. De informatiestroom en de analyse worden belangrijker.

Wat staat organisaties te doen? Ze zullen hun zaken beter op orde moeten hebben. Meer energie steken in risicomanagement, in het opbouwen van dossiers, in het bouwen van hun casus. Klanten vragen ons in toenemende mate de risico’s van bijvoorbeeld overstroming, aardbeving en wind te inventariseren. “En adviseer hoe we meer kunnen doen om die schade te voorkomen”, zo luidt de vraag dan. Het spreekt voor zich dat goede voorbereiding op dit terrein de gesprekken met de verzekeraars ondersteunt.

Met andere woorden: maak werk van risk management. In het belang van de besluitvorming en het maken van goed beleid. In het belang ook van transparantie in de richting van verzekeraars. En uiteindelijk in het belang van goed verzekerd zijn, met passende capaciteit en limieten aan verzekeraarszijde. Wie z’n zaken goed voor elkaar heeft, geeft zichzelf een betere onderhandelingspositie, met goede kansen om hogere limieten af te spreken voor als er iets gebeurt.

Ik voorzie dat op dat terrein in de komende jaren veel professionalisering mogelijk is. Er is iets te winnen. Goed risk management zorgt ervoor dat klimaatverandering en natuurgerelateerde schades bedrijfseconomisch gezien geen ramp hoeven te worden.

Ron de Bruijn, managing partner Riskonet