Wat de integrale aanpak van Riskonet voor de Titanic had kunnen betekenen
28 september 2021
Riskonet biedt een kritische blik vóór en tijdens de ontwikkeling en bouw van bedrijfspanden. Zo worden het veilige gebouwen en worden catastrofes voorkomen. Wat als de scheepsbouwers van Harland and Wolff in Belfast bij de kiellegging van de Titanic in 1909 hadden kunnen profiteren van Riskonet’s integrale aanpak? De oceaanstomer had dan mogelijk nog decennialang veilige overtochten naar New York kunnen maken.
De viering van het NARIM-jubileum op de iconische SS Rotterdam brengt de associatie met dat andere beroemde cruiseschip, de Titanic, boven water. De SS Rotterdam beleeft een waardige oude dag als bijzondere locatie voor bijeenkomsten. Maar hoe anders liep het af met de Titanic? Want met het schip gingen niet alleen vele onfortuinlijke opvarenden, maar ook een gigantische investering kopje onder – een megastrop voor de reder en zijn verzekeraar. Had de catastrofe van de teloorgang van het schip in de nacht van 14 op 15 april 1912 voorkomen kunnen worden?
“Vandaag de dag zouden wij de ontwerpers bezoeken en kritisch kijken naar de tekeningen”, zegt Ron de Bruijn van Riskonet. “Misschien hadden we zwakke plekken kunnen ontdekken in de scheepswand of zagen we dat de klinknagels te licht waren.” Het geoefende oog van een risk professional was wellicht ook haastwerk op het spoor gekomen – de scheepsbouwers werkten tegen een deadline. Wellicht voldeed het schip op verschillende plaatsen maar net aan de minimale veiligheidseisen van de overheid, zoals ook gebouweigenaren anno 2021 soms slechts kiezen voor conformiteit aan het Bouwbesluit. De Bruijn: “Ga je voor ‘net aan veilig’ of voor aantoonbaar optimaal veilig? Die vragen waren bij de bouw tussen 1909 en 1912 ook al relevant.”
Wilde de White Star Line tot in lengte van jaren veilig varen garanderen of ging het vooral om het bieden van de kortste reisduur, met alle risico’s van aanvaringen met ijsbergen?
(Lees verder onder de foto)
De dunne lijn tussen feit en fictie. De SS Rotterdam en de Titanic: beide cruiseschepen kiezen al lang niet meer het ruime sop, maar het wrede lot van de Titanic is de iconische SS Rotterdam gelukkig bespaard gebleven.
Riskonet had vermoedelijk ook een gesprek over de veiligheidsvoorzieningen en -procedures aangeknoopt met de bouwer én de toekomstige eigenaar van de oceaanstomer. Wilde de White Star Line tot in lengte van jaren veilig varen garanderen of ging het vooral om het bieden van de kortste reisduur, met alle risico’s van dien? “We hadden zeker de wenkbrauwen gefronst bij de noordelijke vaarroutes die voor de Titanic werden gekozen. Een zuidelijker route met minder ijsbergen maar een iets langere reistijd was ons advies geweest.”
En bij dit alles zou het hier – net als in de praktijk van realisatie van een bedrijfspand – een afweging tussen kosten, inspanning en risico’s zijn geworden, een exercitie die leidt tot het predicaat ‘optimaal beveiligd’.
De Titanic belandde op 3.800 meter diepte, een lot dat het schip en vele slachtoffers bespaard had kunnen blijven.
En dan de fatale botsing met die ene ijsberg: een typisch geval van commerciële druk uit de organisatie om het met de veiligheid minder nauw te nemen – een gang van zaken die ook in 2021 nog voor komt met varen, vliegen én het behalen van krappe productie deadlines. “‘Cutting corners’: het gebeurt, ook bij bedrijven waar een tandje bij wordt gezet om de klant op tijd producten te leveren.”
Dan hebben we nog niet eens over de aanwezigheid van voldoende reddingsmaterialen. “Het feit dat er maar voor 1.178 mensen plek was in twintig reddingsboten, de praktijk dat veel van die boten halfvol wegvoeren van het schip: we zouden tegenwoordig heel wat secuurder naar reddingsmiddelen en -procedures kijken.” Andere keuzes zouden niet alleen het leven hebben gered van Rose DeWitt (in de film Titanic gespeeld door Kate Winslet), maar ook van Jack Dawson (Leonardo DiCaprio) en 1.521 andere opvarenden.
We weten allemaal hoe het afliep: de Titanic belandde op 3.800 meter diepte, een lot dat het schip bespaard had kunnen blijven. Gelukkig profiteren veel ondernemingen vandaag de dag wél van de integrale aanpak van Riskonet. “Een belangrijke succesfactor van onze GAAS (Gap Assessment Asset Safety) analyses, PARA’s en andere advisering is deze: de klant moet het willen. De klant haalt er risk management experts bij omdat hij of zij veiligheid belangrijk vindt en zelf aan het roer van het schip wil staan. Een ondernemer wil niet de speelbal worden in de golven van overheden en verzekeraars. Ons advies: vaar een eigen koers tussen de overheden die minimale veiligheidseisen stellen en verzekeraars die (dure) maatregelen eisen om de risico’s naar nihil terug te brengen.”
