Analiza ryzyka – podstawa rozważnej polityki przedsiębiorstwa

29 września 2017

Czy analiza ryzyka ma sens? Nie jest to takie trudne pytanie. Moim zdaniem inwestycja w analizę ryzyka może się zwrócić i wzmocnić zarządzanie przedsiębiorstwem.

Wiedza na temat zagrożeń w przedsiębiorstwie ułatwia sprecyzowanie, jakiego rodzaju ochronę powinno zapewniać ubezpieczenie. Ale czy w każdym zakładzie koszty mogą zostać zrównoważone przez korzyści? Jeśli analiza ugrzęźnie na poziomie papierkowym, to czy nie prościej i taniej byłoby zawrzeć pierwszą lepszą umowę ubezpieczenia od wszystkich ryzyk?

W przypadku osoby prywatnej na pytanie to często można odpowiedzieć twierdząco. Kto ubezpiecza swój dom od ognia, szybko zadowoli się okrągłą, pokaźną sumką ochronną i zakończy swoje obliczenia. Jeśli budynek został kupiony za 500 000 euro, koszty odbudowy można oszacować przypuszczalnie na 600 000 euro. Jeśli uwzględnimy jeszcze dodatkowy margines, ochrona ubezpieczeniowa wyniesie 700 000 euro. Wygląda to trochę jak zgadywanka, jednak sądzę, że w większości przypadków nie będzie to bardziej skomplikowane. Również składka od tych dodatkowych stu tysięcy nie będzie zabójcza.

W przypadku przedsiębiorstw sprawa jest nieco bardziej złożona. Zazwyczaj mamy tu do czynienia z większymi obiektami i interesami oraz z działalnością operacyjną, z którą związane są określone zagrożenia. Niekiedy przedsiębiorstwo pracuje z pewnymi substancjami, albo magazynuje substancje niebezpieczne, do których potrzebne są zezwolenia. Gdy wykonuję taką analizę, muszę uwzględnić wiele różnych pytań. Czy budynek po pożarze będzie można odbudować tak po prostu, czy też przepisy oraz konieczność nowych zezwoleń spowodują, że odbudowa będzie bardziej złożona i przede wszystkim droższa? Jakie współzależności należy wziąć pod uwagę? Jak szybko działalność z danego budynku będzie mogła być kontynuowana w innymi miejscu? Czy maszyny niezbędne do pracy mogą być szybko dostarczone? Widać na tym przykładzie, że analiza ryzyka opiera się na zadawaniu pytań.

Kto tak postępuje, dochodzi do kwestii, które mogą znacznie zmienić pierwotny obraz. Zauważył to zarząd fabryki ciastek, który zmierzył się z pożarem jednego ze swoich zakładów produkcyjnych. Park maszynowy – do specjalnego rodzaju ciastek – był unikatowy i niedostępny w innym miejscu w tej organizacji. Trudno było znaleźć lokalizację zastępczą, a odbudowa spalonej fabryki zajęła dużo czasu. Ale co po bliższej analizie również kosztowało wiele pieniędzy to fakt, że także po uzgodnionym z towarzystwem ubezpieczeniowym terminie wypłaty świadczenia produkcja musiała jeszcze zostać zlecona innemu producentowi. Było to konieczne, aby zagwarantować obecność produktu na półkach supermarketów w okresie naprawy i odbudowy. To koszt, z jakim musiało zmierzyć się przedsiębiorstwo, aby nie wypaść z gry ze względu na silną konkurencję na rynku. Dobra analiza mogłaby uwidocznić to dodatkowe ryzyko oraz tę dodatkową (nieubezpieczoną) szkodę i wzbudzić czujność jeszcze zanim doszło do pożaru.

 

The secrets of water mist as an extinguishig agent

Kto przygląda się ryzyku związanemu z działalnością gospodarczą, mając na uwadze podobne zdarzenia, dojdzie zapewne do wniosku, że niektóre zagrożenia warte są dobrego ubezpieczenia. Im większy zakres i potencjalna szkoda bezpośrednia, tym większa ochrona ubezpieczeniowa powinna być uwzględniona. Możliwa jest również inna alternatywa. Kto na podstawie analizy dojdzie do wniosku, że istnieją nieprzewidziane zagrożenia, może zadecydować o podjęciu ośrodków zaradczych we własnym zakresie. Analiza ryzyka jest w tej sytuacji narzędziem dostarczającym podstawowych informacji niezbędnych do podjęcia decyzji dotyczących działalności przedsiębiorstwa. Wiedza daje możliwość wyboru.

Sądzę, że w fabryce ciastek, patrząc z perspektywy czasu, też chcieliby móc podjąć takie wybory. Przedsiębiorstwo mogłoby wtedy przypuszczalnie rozłożyć produkcję ciastek. W tym kontekście analiza ryzyka stanowiłaby informację niezbędną w zarządzaniu. Z mojego doświadczenia wynika, że w profesjonalnie zarządzanych przedsiębiorstwach istnieje zapotrzebowanie na wiedzę o tego rodzaju kwestiach. Podczas jednej z dyskusji na ten temat, w jakiej uczestniczyłem niedawno razem z kolegami po fachu, pojawiła się sceptyczna opinia, czy przypadkiem analiza ryzyka nie będzie przesadzona i zbyt kosztowana w porównaniu z kosztami ubezpieczenia. Sądzę, że tkwi w tym ziarno prawdy. Jeśli nasza firma jest mała, albo jej działalność i wykorzystywane substancje nie stanowią szczególnego zagrożenia, to w takim przypadku analiza ryzyka będzie być może inwestycją nieuzasadnioną. Dla dużego przedsiębiorstwa, z wieloma obiektami przemysłowymi i kompleksową wizją ryzyka, sprawa będzie wyglądała zupełnie inaczej. Analiza ryzyka może trwać miesiącami, ale dzięki olbrzymiej składce ubezpieczeniowej da się też ugrać wymierne korzyści.

Na szczęście wielu przedsiębiorców w branżach powiązanych z ryzykiem jest świadomych zakresu swojej odpowiedzialności. I tak np. w przemyśle petrochemicznym istnieje duże zrozumienie dla znaczenia analizy ryzyka, a okresowe audyty bezpieczeństwa są czymś standardowym. Każdy przedsiębiorca musi sam rozważyć te kwestie, uwzględniając szczególną sytuację w swoim zakładzie. Nie chciałbym znaleźć się na miejscu przedsiębiorcy, który po zdarzeniu losowym z poważnymi, przypuszczalnie zawinionymi skutkami, będzie musiał zdać sprawę przed sądem. „Co zrobił Pan, aby prawidłowo określić zagrożenia związane z prowadzoną działalnością gospodarczą?” – brzmi pytanie, na które niektórym trudno przyjdzie znaleźć odpowiedź.

Analiza ryzyka jest zatem ściśle związana z działalnością przedsiębiorstwa. Analiza taka tworzy podstawy rozważnej polityki przedsiębiorstwa.

Lokalne biura

MIĘDZYNARODOWY

Ron de Bruijn

Amsterdam
The Netherlands
+31 85 043 79 40
[email protected]

AMSTERDAM

Tom de Nooij

Amsterdam
The Netherlands
+31 85 043 79 40
[email protected]

ISTANBUL

Özlem Emgen

İstanbul
Türkiye
+90 533 21 12 051
[email protected]

KRAKOW

Leszek Golachowski

Kraków
Poland
+48 663 336 844
[email protected]

JOHANNESBURG

Chris Brits

Johannesburg
South Africa
+27 83 456 7424
[email protected]

SYDNEJ

Janet Short

Coal Point (Sydnej)
Australia
+61 (0)49 3868111
[email protected]

Scroll to top