De waarde van transparantie over risico’s
30 augustus 2017
Kennis is macht, dat gaat voor veel zaken op. Het bepaalt de verhouding tussen strijdheren, het geldt voor verdeel- en heerspolitici en het gaat ook op voor veel situaties in het bedrijfsleven. Als je met een beetje fantasie de relatie tussen een bedrijf en zijn verzekeraar als ‘strijd’ zou willen zien om de hoogte van de premie en de dekking, dan kan een bedrijf besluiten de kaarten tegen de borst te houden.
Want: hoe meer een verzekeraar te weten komt over de risicosituatie bij een bedrijf, hoe eerder deze een aanleiding kan vinden om de premie te verhogen of de dekking te beperken. ‘Laat de verzekeraar dan maar in het duister tasten, dan blijft de premie in elk geval bij het oude’, zou een ondernemer kunnen zeggen.
Ik geloof niet dat veel bedrijven het werkelijk zo zien, alsof transparantie over bedrijfsrisico’s leidt tot hogere premies en beperkte dekking. Toch leverde de stelling onlangs tijdens het NARIM-congres enige discussie op tussen risicomanagers, verzekeraars en risk en insurance managers van bedrijven. En dan met name over de tegenhanger van de stelling dat openheid over bedrijfsrisico’s tot lagere premies zou leiden.
In gesprek gaan
Want in wiens belang is het nu eigenlijk om met een verzekeraar in gesprek te gaan over de risico’s bij je bedrijf? Als je weet dat een vulling los zit – en dus het risico ontstaat van gaatjes en pijn – dan wacht je toch ook geen jaren voordat je de tandarts bezoekt?
De achterliggende vraag is wat een verzekeraar moet weten en wat niet. Feit is dat de meeste verzekerden reactief omgaan met deze vraag. Ze wachten liever tot een verzekeraar komt inspecteren en vragen stelt. Een passieve benadering die deels oprecht gebaseerd is op een oprecht vertrouwen dat het wel goed komt. Vragen over risico’s die bij zo’n inspectie niet bevredigend worden beantwoord, of waar geen adequate oplossing voor komt, kunnen uiteindelijk leiden tot een premieverhoging; op zich is dat geen vreemd mechanisme. De vraag is dan of je je dan slechts druk moet maken om die hogere premie, of dat ook gebleken risico’s reden tot zorg zouden moeten zijn. Het zou zomaar kunnen betekenen dat de dekking inadequaat is en hiaten kent.
Onvermoede risico’s
De praktijk van vandaag is overigens dat zo’n discussie over onvermoede of nieuwe risico’s niet eens direct gevolgen heeft. Het gaat in het dossier en vaak blijft het daarbij. Verzekeraars zijn naar mijn inschatting ook zeker niet bezig met een jacht op verzekerden, eerder met een jacht op omzet. Veel verzekeraars inspecteren steekproefsgewijs of op basis van de hoogte van het verzekerd belang het ‘type’ risico en van schadestatistieken. Soms zijn bepaalde branches een tijdje ‘in the picture’ bij verzekeraars. Risicovolle branches worden begrijpelijkerwijs vaker bezocht. Zo zijn er in de voedingsmiddelenindustrie in de afgelopen jaren wereldwijd flinke schades geweest; logisch dat de aandacht van verzekeraars is getrokken.
Er is iets te halen
Mijn ervaring: er is ook iets te halen. Meer dan pakweg tien jaar geleden, zijn verzekeraars bereid tot een dialoog. Mede door de opkomst van het fenomeen risicomanager laat de verzekeraar het hek – zo daar sprake van was – zakken om een zakelijke discussie aan te gaan. Een bedrijf dat de discussie aanzwengelt over de inschatting van risico’s en over nut en effect van bepaalde preventiemaatregelen, treft een zakelijke instelling aan. Verzekeraars zijn gevoelig voor goede argumenten – het zal niet voor het eerst zijn dat zo’n discussie tot premieverlaging leidt. In die zin meen ik dat transparantie kan lonen.
Lagere premies, maar ook betere voorwaarden
Daar is geld mee te verdienen, in de zin van lagere risico’s, lagere premies maar ook betere dekkingen en betere voorwaarden. Wie in gesprek gaat met de verzekeraar kan er wellicht voor zorgen dat de druk van inspecties wellicht wat kan worden verminderd. Met zo’n administratieve verlichting zijn medewerkers op de werkvloer ongetwijfeld blij.
Mits een bedrijf en zijn risicomanager hun huiswerk doen, dat moet ik er wel bij zeggen. Het vergt een proactieve aanpak en de bereidheid om serieus te kijken naar assets, activiteiten en de risico’s die erbij horen. Door proactief en vanuit de eigen organisatie breder naar de verschillende aspecten van risico te kijken, blijken zaken als arbeidsveiligheid, compliance met wet- en regelgeving en verzekerbaarheid niet zo verschillend meer en kunnen informatie- en preventievoorzieningen efficiënt worden gecombineerd.
We hebben tijdens het NARIM-congres nog even gediscussieerd over de vraag of transparantie over bedrijfsrisico’s de positie van verzekeraars versterkt. Als je zo (volgens het conflictmodel) wilt denken, dan is het antwoord ja. Kennis is inderdaad macht. Maar ook heilzaam, voor verzekeraar én verzekerde! Op volwassen wijze kijken naar risico’s en preventie is in die zin een kwestie van goed ondernemerschap.
