Standardowy magazyn – nietypowe towary
23 lipiec 2020
Gdy mowa o zabezpieczeniach przeciwpożarowych, to podobnie jak w wielu obszarach biznesu i przemysłu, tak i w magazynach, nie ma czegoś takiego jak uniwersalne rozwiązanie na wszystkie okazje. Leszek Golachowski, partner Riskonet w Polsce, dzieli się swoimi spostrzeżeniami i doświadczeniem w dostosowywaniu ochrony standardowych magazynów do składowania nietypowych towarów.
Standard rynkowy
W Polsce większość nowych powierzchni magazynowych powstaje w obiektach budowanych spekulacyjnie, w (uniwersalnych) magazynach ogólnego przeznaczenia . Innymi słowy, kiedy magazyn jest projektowany, uzyskuje pozwolenie na budowę a potem na użytkowanie, specyfika działalności przyszłych użytkowników nie jest jeszcze znana. Zakłada się w nich standardowe składowanie typowych materiałów i towarów. Ochrona przeciwpożarowa dobierana jest dla materiałów i towarów, które ani według przepisów polskich ani standardów międzynarodowych nie są klasyfikowane jako niebezpieczne. Jest ona również wystarczająca do skutecznego zabezpieczenia działalności produkcyjnej, ale o niskim profilu ryzyka.
Budynki magazynowe najczęściej mają wysokość około 12 metrów. Jest ona zbyt duża dla większości schematów ochrony, które stosuje się w przypadku niebezpiecznych i nietypowych towarów oraz materiałów.
Nietypowe towary i materiały
Obecnie rośnie zapotrzebowanie na powierzchnie produkcyjno-magazynowe, na których można prowadzić nietypową działalność produkcyjną i magazynową oraz stosować systemy wielopoziomowego składowania na tak zwanych antresolach. W Polsce rośnie także zapotrzebowanie na nowoczesną przestrzeń magazynową, w której będzie możliwe składowanie wymagających dedykowanej ochrony niebezpiecznych i nietypowych towarów oraz materiałów. Należą do nich m.in. ciecze (łatwo)palne, aerozole, sprężone gazy i akumulatory litowo-jonowe, a także ubrania wiszące na wieszakach, spienione tworzywa sztuczne, papier w rolach i opony gumowe. Co może być zaskakujące, do tej grupy należą także zwykłe towary ale składowane w nietypowych, ponadwymiarowych opakowaniach.
Ostrożnie!
Mało kto zdaje sobie sprawę, że ta materia jest jeszcze bardziej skomplikowana, bowiem, niektóre magazyny mogą podlegać także Dyrektywie Seveso III. Jest to obowiązująca w Polsce regulacja Unijna dotycząca bezpieczeństwa w miejscach, w których materiały niebezpieczne są wytwarzane, przetwarzane lub przechowywane. Nazewnictwo stosowane w Dyrektywie może sugerować, że ma ona zastosowanie wyłącznie do przetwarzania lub wykorzystywania materiałów niebezpiecznych, a nie do ich przechowywania. Właściciele magazynów, w których przechowywane są materiały niebezpieczne, muszą jednak zachować ostrożność - mogą oni bowiem podlegać wymogom Dyrektywy bardziej, niż im się wydaje. Szczególnej uwagi właściciela lub zarządcy może także wymagać fakt, że należy uwzględnić materiały niebezpieczne składowane przez wszystkich użytkowników budynku!
Koszty i dostępność danych
Magazyn ogólnego przeznaczenia nie dostosowany do przechowywania materiałów niestandardowych lub niebezpiecznych jest więc w praktyce magazynem wykorzystywanym niezgodnie z jego przeznaczeniem i posiadanym pozwoleniem na użytkowanie. Podjęcie ryzyka niezgodnego z warunkami ochrony przeciwpożarowej budynku składowania oznacza automatycznie brak zgodności z przepisami. Trzeba jednak podkreślić, że zawsze istnieje rozwiązanie tego problemu. Sprowadza się ono zazwyczaj do gotowości do poniesienia kosztów oraz dostępności odpowiednich danych. W Europie istnieje szereg przepisów i wymogów dotyczących przechowywania substancji niebezpiecznych oraz wdrożone zostały reguły ich klasyfikacji (np. ADR). Jednakże są one w bardzo niewielkim stopniu spójne z wymogami amerykańskich standardów NFPA, które w magazynach są podstawą do wykonywania kluczowych instalacji przeciwpożarowych.. Dla ustalenia wymaganych parametrów ochrony przeciwpożarowej pierwszym krokiem jest prawidłowa klasyfikacja składowanych towarów. Oczywiście istnieją metody gromadzenia oraz analizy niezbędnych do klasyfikacji danych, ale są one czasochłonne i wymagają kompilacji informacji z różnych źródeł. Dodatkowo klasyfikacją często objęte powinny być setki czy tysiące różnych substancji.
“W Riskonet zgromadziliśmy duże doświadczenie w identyfikowaniu i rozwiązywaniu problemów, takich jak te, które przedstawiłem powyżej. I pomimo różnego stopnia trudności, zawsze udaje nam się pomóc naszym klientom, zarówno właścicielom, jak i najemcom.”
Leszek Golachowski
Riskonet Partner Polska
Różne wymagania
Do tego dochodzi jeszcze e-commerce. W dzisiejszym świecie zamówień „przez Internet” istotnym użytkownikiem magazynów są firmy z branży e-commerce. Mają one swoje specyficzne wymagania. Jeśli ich działalność odbywa się tylko na poziomie posadzki i nie jest związana z nietypowymi lub niebezpiecznymi materiałami, standardowe instalacje przeciwpożarowe będą prawdopodobnie wystarczające. Natomiast jeśli tylko najemca uświadomi sobie , że ma do dyspozycji 10 metrów wysokości budynku a wykorzystuje tylko poziom posadzki, sprawy mogą się skomplikować. Zwykle tego typu najemcy decydują się na budowę wielopoziomowych antresol, stanowiących połączenie regałów otwartych, regałów półkowych i podestów. Specyficzna konstrukcja antresoli wynika ze specyfiki zamówień internetowych, których kompletacja polega na pobieraniu, ręcznie lub automatycznie, produktów z niewielkich opakowań, a nie na przemieszczeniu całych palet.
Zapytaj eksperta
Ze względu na to, że wielopoziomowe antresole nie są wystandaryzowane, typowe tryskacze magazynowe nie mogą ich skutecznie chronić. Pomagając klientom z branży e-commerce oraz właścicielom budynków, wyjaśniamy przede wszystkim, że bez względu na to, jak ażurowe są podesty na poszczególnych poziomach antresoli, nie mogą one funkcjonować bez dodatkowej ochrony. Następnie sprawdzamy, jak można zmodyfikować składowanie, aby nadal spełniało wszystkie potrzeby biznesowe a jednocześnie miało odpowiednią ochronę. Zalecamy na przykład, aby tryskacze na poziomach pośrednich lokalizowane były tak, aby nie przeszkadzały w normalnej działalności. Trzeba pamiętać, że antresole nie są objęte żadnym standardowym schematem ochrony tryskaczowej. Jeśli chcesz ją zbudować, powinieneś zasięgnąć specjalistycznej opinii od kogoś innego niż tylko dostawca antresoli. A im wcześniej sią o nią zwrócisz, tym lepiej. Optymalnie byłoby już na etapie wyboru lub projektowania. Jeśli zainterweniujemy wcześnie, koszty mogą być ograniczone do minimum, a powierzchnia użytkowa w pełni wykorzystana.
W odpowiedzi na potrzeby
Podsumowując, chciałbym podkreślić, że naszym celem jest podwyższenie świadomości właścicieli i najemców. Zdajemy sobie sprawę, że budowa magazynów ogólnego praznaczenia na zasadach spekulacyjnych pozostanie na razie standardem rynkowym w Polsce. Z punktu widzenia ochrony przeciwpożarowej magazyn ogólnego przeznaczenia nie sprzyja przechowywaniu niebezpiecznych i nietypowych towarów. Nie służy też ani do skomplikowanych ani do ryzykownych operacji produkcyjnych lub przeładunkowych. Jednak, przy odpowiednich modyfikacjach, najlepiej dobranych na jak najwcześniejszym etapie projektowania, niekonwencjonalnie wykorzystywany magazyn może być nadal bezpieczny i funkcjonować w zgodzie z przepisami. W Riskonet zgromadziliśmy duże doświadczenie w identyfikowaniu i rozwiązywaniu problemów, takich jak te, które przedstawiłem powyżej. I pomimo różnego stopnia trudności, zawsze udaje nam się pomóc naszym klientom, zarówno właścicielom, jak i najemcom.
